De Noordpool kan dit jaar of volgend jaar voor het eerst in meer dan 100 duizend jaar zonder zeeijs komen te zitten. Dat voorspelt een leidende wetenschapper op het gebied van de polen aan de universiteit van Cambridge. Maar of de Noordpool daarmee een economische goudmijn wordt, moet nog blijken.

Uit satellietgegevens blijkt dat er op 1 juni nog maar 11,1 miljoen vierkante kilometer ijs was, terwijl dat de afgelopen dertig jaar gemiddeld bijna 12,7 miljoen vierkante kilometer was.

,,Mijn voorspelling is dat het ijs op de Noordpool waarschijnlijk zal verdwijnen, ofwel minder dan een miljoen vierkante kilometer zal zijn in september”, zei Peter Wadhams tegen de Britse krant The Independent. De snelle opwarming van het poolgebied houdt verband met extreme weersomstandigheden, zoals de overstromingen in delen van Europa en tornado’s in de Verenigde Staten die buiten het seizoen voorkomen.

Daarnaast komt er minder zeeijs voor aan de noordkust van Rusland, waardoor de zee beduidend warmer wordt.

Noordpool: olie, gas en zeeroutes

Verschillende landen hebben al hun best gedaan om aan te tonen dat delen van het ijzige gebied tot hún territorium behoren. Als laatste diende Denemarken een claim in.

Onder het poolijs zouden geweldige voorraden grondstoffen liggen. En met het smeltende poolijs werd ook een korte route tussen Europa en Azië een stuk beter bevaarbaar. De Russische president Vlamir Poetin opperde zelfs dat de poolroute het Suezkanaal zou overvleugelen als de beste transportroute tussen Europa en Oost-Azië.

Olie winnen wordt duur

Maar met de dalende olieprijzen is de Noordpool ineens een stuk minder aanlokkelijk geworden, signaleerde weekblad The Economist afgelopen jaar. Door het extreme klimaat is het erg duur om er olie en gas te winnen. Veel olie- en gasvelden zouden niet rendabel zijn met een olieprijs rond de 50 dollar per vat.

Vaarroute te onvoorspelbaar

Ook lijken ambitieuze verwachtingen ten aanzien van de Noordoostpassage tussen Europa en Azië niet op z'n plaats.  In 2010 maakten vier schepen de reis, in 2013 waren dat er al 71. Een geweldige toename, maar dat aantal valt nog altijd in het niet bij de 16.000 schepen die in 2013 door het Suezkanaal voeren.

Het merendeel van de schepen die tot nog toe de Noordpoolroute kozen, voer bovendien van de ene Russische haven naar de andere. Vooral de onberekenbaarheid maakt de route impopulair. Twee weken minder reistijd weegt niet op tegen een dag te laat komen.

Bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl